سعدی شیخی جهانی

نگارنده : احمد لطفی

گرچه رشته ام ادبیات فارسی نیست، و در این باره تخصص لازم را ندارم، ولی از مردان بزرگی چون سعدی ، که شاعری اجتماعی، اخلاقی، تربیتی، و عرفانی و گاه سیاسی است حتا اگر نامی و یادی کرده باشیم، منظورعظمت شخصیت آن ادیب و دانشمند سخندان است.
روز اول اردیبهشت را ، روز شیخ سعدی شیرازی نامیده اند. به نطر نگارنده چون پیامبر خاتم رحمت للعالمین است. شیخ برجسته ای چون سعدی با کتاب گلستان و بوستانش، شخصیتی جهانی محسوب می شود و جا دارد، او را شیخ العالمین بنامیم. چون اشعارو گفتار و کردارش در حد بین المللی است، بنابراین وی را شیخی جهانی خطآب کنیم، بیراهه نرفته ایم.
سعدی در یک فرازی می فرماید؛
ظلم اول اندکی بود هرکه آمد مزیدی بر آن افزود، تا بدین غایت رسید. اصل این داستان در گلستان سعدی به شرح زیر است؛

در کتاب گلستان سعدی،” باب اول در سیرت پادشاهان”، حکایت شماره ۱۹ چنین آمده است؛
آورده‌اند که نوشین‌روانِ عادل را در شکارگاهی صَید کباب کردند و نمک نبود. غلامی به روستا رفت تا نمک آرد. نوشیروان گفت: نمک به قیمت بستان تا رسمی نشود و ده خراب نگردد. گفتند: از این قدر چه خَلَل آید؟ گفت: بنیادِ ظلم در جهان اوّل اندکی بوده‌است هرکه آمد بر او مَزیدی کرده تا بدین غایت رسیده.
اگر ز باغِ رعیّت مَلِک خورد سیبی
بر آورند غلامانِ او درخت از بیخ
به پنج بیضه که سلطان ستم روا دارد
زنند لشکریانش هزار مرغ به سیخ
در اینجا سعدی ستم بر زیر دستان روا ندانسته، و پادشاهان و بزرگان و مسئولان جامعه را با این داستان به عدل و داد و رعایت حقوق مادی و معنوی جامعه دعوت می کنند.
با وجود آنکه سعدی دریای حکمت و حکایات تاریخی زیادی مانند داستان فرزندان تکله و همین حکایت شماره ۱۹ پند و اندرز ، و سخنان آموزنده دارد، نگارنده به همین بسنده می کند، و از خداوند می خواهد نام و یادش تا ابد زنده و جاوید باد.